Хүүхдийн хүмүүжилд эерэгээр нөлөөлөх 12 ном

Хөөрхөн хүүхдийнхээ хүмүүжилд санаа зовнидог эцэг эхчүүдийн уншвал зохих номын жагсаалтыг ээжүүддээ танилцуулж байна.  Уг жагсаалтыг Нацагдоржийн нэрэмжит Улаанбаатар хотын нийтийн номын сангийн “Мэргэжил арга зүйн зөвлөл”-өөс гаргасан байна.

1. Л.Уранцэцэг – “Гэрийн хүмүүжлийн тухай бодлууд”

Уг ном 1986 онд хэвлэгдсэн. Тухайн үед Монгол улсын хүн амын тэн хагасыг 16 хүртэлх насны хүүхэд залуучууд эзлэж байжээ. Өнөөдөр ч энэ байдал нэг их өөрчлөгдсөнгүй. Номонд үзэл суртлын нөлөө орсон ч өнөөгийн нийгмээс эрүүл нүдээр харж чадвал тухайн үед хүүхэд хүмүүжлийн тухай ямар арга хэмжээ авдаг байсан тухай жишээ авахуйц, хэрэгжүүлмээр олон арга туршлагууд байх ажээ.

2. Г.Эрдэнэ-Очир “Монгол ардын сурган хүмүүжүүлэх зүйн уламжлалаас”
Энэхүү номноос та бүхэн Монгол ардын сурган хүмүүжүүлэх зүйн сан хөмрөгийг тольдож болно.

3. Г.Эрдэнэ-Очир “Хүнээр хүн хийх Монгол ухааны сурвалж”
Өнөө цагт хүүхэд хүмүүжлийн талаар гадна дотны маш олон ном зохиолууд орчуулагдан хэвлэгдэх болжээ. Дэлхий даяар өөрчлөгдөн, даяаршиж байгаа энэ үед орон орны сурган хүмүүжүүлэх ухааныг эцэг эхчүүд мэдэж байх нь зүйн хэрэг ч эрт дээр үеэс уламжлагдан ирсэн сурган хүмүүжүүлэх Монгол ухаанаа мартаж үл болно. Энэ нь үндэсний өв соёлоо түгээн дэлгэрүүлж, өвлүүлэх чухал явдал билээ.

4. Ц.Үдэрпил Монгол ардын тоглоомын сурган хүмүүжүүлэх үндэс
Эцэг эх, сурган хүмүүжүүлэгчид ардын тоглоомыг хувийн туршлагаасаа мэдэх боловч түүний сургалт хүмүүжлийн үндэс, заах арга зүйн талаар шинжлэх ухааны мэдлэггүй улмаас практикт нэвтрүүлж, ашиглах нь мөхөс байна. Үүнийг шийдвэрлэхээр мэргэжлийн багш нарын, сургуулийн өмнөх насны хүүхдийн сургалтын ажиллагаанд ашиглах зарим тоглоомуудыг түүвэрлэн цуглуулж, түүнийг ашиглах арга зүйн асуудлыг эрдэм шинжилгээний үүднээс боловсруулсан уг ном та бүхэнд уншилгүй өнгөрөлгүй номын нэг юм.

5. Дон Кампбелл “Хүүхдэд хөгжим сонсгож хөгжүүлэн хүмүүжүүлэх нь”
Энэхүү бүтээлд хүүхдийг эхийн хэвлийд байхаас 10 нас хүртэлх насны хүүхдийн онцлог, түүнд тохирсон ямар ая, хөгжмийг хэрхэн зөв сонсгох тухай, тийнхүү сонсгосноороо хүүхдийн оюун ухаан, чадамж бусдаас түрүүлж хөгждөг, ёс зүй, гоо зүйн хүмүүжил, төлөвшлийг хэрхэн олж авдаг зэрэг эцэг, эхчүүд, сурган хүмүүжүүлэгч зэрэг хэн бүхэнд нэн чухал мэдээллийг багтаасан өргөн агууламж бүхий цогц бүтээл юм. Тэрээр зохиогч алдарт хөгжмийн зохиолч В.Моцартын сонгодог бүтээлүүдийг судалгааныхаа суурь болгон бичсэн байна.

6. Л.Дааданхүү “Хөвгүүд охидыг төлөвшүүлэх арга зүйн зөвлөмж”
Ахмад багш Л.Дааданхүү нь хуучин зөвлөлтийн нэрт сурган хүмүүжүүлэгч В.А.Сухомлинскийн ном, зохиол, үзэл баримтлалаас ишлэл авч, өөрийнхөө сурган хүмүүжүүлэх туршлагыг нэгтгэн дүгнэсэн энэхүү ном эцэг эхчүүдэд нэн чухал гарын авлага, ширээний ном болохуйц бүтээл ажээ.

7. Хүмүүжлийн тухай харилцан яриа
“Хүн бүр сурган хүмүүжүүлэх зүйг мэддэг байх хэрэгтэй” хэмээн алдарт сурган хүмүүжүүлэгч В.А.Сухомлинский бичжээ. Уг ном нь хэн бүхэнд дээрх зүйг танин мэдүүлэхүйц ном юм.

8. Б.Ридлер “Гэр бүл эргэн тойрныхонтойгоо зөв харилцаж, хамтран ажиллах арга ухаан”
Уг номын тусламжтайгаар бидний мэдрэмж болон сэтгэл хөдлөл нь үйл ажиллагаанд ямар байдлаар нөлөөлж байдаг, яагаад эсрэг хүйстнийхэнтэйгээ учраа олдоггүй тухай болон үр хүүхэд, эргэн тойрныхонтой өдөр тутам хэрхэн зөвөөр харьцахыг сурах болно.

9. Монгол ардын зүйр цэцэн үгс
Монголчууд эртнээс үр хүүхдээ зүйр үгээр хүмүүжүүлж ирсэн. Өнөө цагт зүйр үг хэлэх эцэг эхчүүд ховордсон нь Монголын хойч үе өвгөдөөс өвлөгдөн ирсэн сэтгэлгээний үнэт чанараа алдахын эхлэл болж байна. Зүйр үг нь хүүхдийг сурган хүмүүжүүлэхээс гадна ургуулан бодох, сэтгэлгээг задладаг чухал ач холбогдолтой.

10. Д.Санжжав “Хүүхдийн нас зүй, сурган хүмүүжүүлэх сэтгэл судлал”
Хүүхдийг хүмүүжүүлэхийн тулд сэтгэлийг нь таних хэрэгтэй. Энэ нь тухайн хүүхдийг зан характерийн аль хэв шинжийн хүүхэд болохыг таних явдал юм. Ингэснээр уг хүүхдэд хэрхэн хандах хүмүүжүүлэх талаар анхны мэдэгдэхүүнийг олж авна.

11. Р.Х.Шакуров “Хүн болох багаасаа”
Библийн сударт “юу тарина, түүнийгээ хурааж авна” хэмээх үг байдаг. Эцэг эхчүүд хүүхэдтэйгээ хэрхэн харьцана, хүүхэд түүнийг л дуурайдаг. Энэ бүхнийг хэрхэн зөвөөр даван туулахыг уг номноос уншиж болно.

12. Ч.Түмэндэлгэр “Хүн болох багаасаа”
“Үртэй хүн жаргаж, үндэстэй мод нахиалдаг” гэсэн Монгол ардын мэргэн үг бий. Жаргахын эхлэл нь юунд орших вэ гэвэл тэднийг хэрхэн зөв, зүйтэй хүмүүжүүлснээс эхлэх юм.

SHARE